Mafaufauga Loloto mo le Aso Fa'avaomalo o Tamaitai
Mati 8 o Aso Fa'avaomalo o Tamaitai, ose taimi anoa e mafaufau ai i popolega lautele, faaupufai, aganuu, ma le tamaoaiga ma sao o tamaitai, ma avanoa e faatelevaveina ai le tutusa o alii ma tamaitai mai le lotoifale i le lalolagi atoa.
I le faʻaaloalogia o lenei aso faʻapitoa, o le Global Campaign e manaʻo e faʻaalia ma faʻamaonia nisi o sao taua a tamaʻitaʻi aʻoaʻoga filemu, tagata suʻesuʻe, ma tagata faʻamalosi i le filemu ma le saogalemu o le lalolagi - ma le atinaʻeina o aʻoaʻoga filemu.
Mo le amataga, o tamaʻitaʻi sikola ma fomaʻi na muamua faʻamatalaina le faʻafeusuaiga peteriaka i le totonugalemu o le faiga o taua i le lalolagi atoa. O le toʻatele foʻi o nei lava tamaʻitaʻi na latou manatu o le "saogalemu tagata" o le faʻavae o se tagata-faʻatotonugalemu, nai lo le faʻaogaina o le setete, faʻaleagaina faiga o le saogalemu o le lalolagi (ina ua faʻaaogaina le "saogalemu tagata" i totonu o le UN system, o le faʻaleagaina. ua mou ese atu le itu). Ua leva ona matauina e Betty Reardon le sootaga vavalalata i le va o taua ma sauaga i alii ma tamaitai, ma pe faapefea ona taua le tutusa mo avanoa o le filemu:
“Taua… faʻamalosia ma faʻaogaina le taʻutaʻuga o itupa ma faʻateleina, e oʻo lava i le faʻamalosiau, saua i fafine. Suiga o nei tulaga, fuafuaina o se filemu faiga, ma aumaia le aganuu o le filemu manaʻomia se moni paʻaga i le va o alii ma tamaitai. O lenei faiga o le a matua amanaʻia ai gafatia ma matafaioi moni a fafine i faiga faʻavae lautele ma le faia o le filemu e pei ona fautuaina i le UNESCO's Statement on Women Contribution to a Culture of Peace. O sea auai o le a faʻailoa ai se moni paʻaga, faʻavae i luga o le tutusa o paʻaga. Tulaga tutusa i le va o alii ma tamaitai o se taua tulaga o se aganuu o le filemu. O le mea lea, o aʻoaʻoga mo itupa tutusa o se vaega taua o aʻoaʻoga mo se aganuu o le filemu. " – Betty Reardon, A'oa'oga mo se Aganu'u o le Filemu i le Va'aiga o Itupa (2001)
Ua lagolagoina e le suʻesuʻega le tusitusi a Betty itupa tutusa o faavae i le filemu: o le sili atu itupa tutusa i faiga faaupufai ma pisinisi i totonu o se setete e tutusa ma maualalo fua faatatau o tuusao sauaga. O le mea lea, o se lapoʻa tele itupa vaʻaia o se lelei vaʻavaʻaia o se setete propensity e auai i le vevesi feteʻenaʻiga.
A'o iai nisi alualu i luma, i le 2 1/2 tausaga ua tuana'i na fa'aalia ai e le fa'ama'i le loloto o le le tutusa o le fausaga o lo'o fa'aauau pea ona taofia fafine. I totonu Le Faʻafitauli o le faʻaaloalo Faʻavaomalo Aso Tamaʻitaʻi - o se Talosaga Apili mo Lelei Faalavelave, ua finau mai tusitala o Mwanahamisi Singano ma Ben Phillips e faapea “o le manatu o le agaʻigaʻi i luma ua faafilemuina ai le talanoaga i se manatu e na o le pau lava le mea e manaʻomia ona tatou faatelevaveina: ua manino mai nei ina ia maua le tulaga tutusa e tatau ona tatou suia le ala.”
E le ausia le tulaga tutusa o alii ma tamaitai pe afai tatou te faaauau pea i le ala lava e tasi. O le ala i luma o se ala fou e tatau ona tatou faia faatasi. E amata i le fa'aautuina o itupa i totonu o a tatou a'oa'oga ma a'oga; e ala i le fa'aalia o tama'ita'i lanu lanu mai le lalolagi i saute i la tatou syllabi; e ala i le fa'atotonugalemu o le itupa ma le va'aiga va'ava'ai fa'afeiloa'i e le fa'atama'ita'i lanu uliuli i totonu oa tatou talanoaga uma o le filemu ma le amiotonu.
Na fa'atūina e Betty Reardon fesili nei e fai ma ta'iala i le su'esu'eina o le tala a Mwanahamisi Singano ma Ben Phillips o lo'o ta'ua i luga. Matou te manatu o nei suʻesuʻega e mafai ona faʻaoga i lauga uma ma aʻoaʻoga mo le faʻamaoni o itupa, ma o tali matou te maua e ono fesoasoani ia i matou e fausia le ala fou e tatau ona matou savavali faatasi.
O fesili autu mo le faamasinoga tonu o alii ma tamaitai:
- O a fausaga e tatau ona suia ina ia ausia le tutusa ma le saogalemu o tagata?
- O a ni auala e sili ona lelei ua fuafuaina i le taimi nei?
- O a isi suiga taua e ono mafaufauina?
- O a fa'agaioiga o le filemu ma le tutusa o lo'o ofoina atu avanoa mo le a'oa'oina ma le fa'atosina o tagata lautele i le mana'omia o suiga?
- O a ni fa'atinoga lelei mo taimi pu'upu'u ma fa'ata'ita'iga lelei mo le lumana'i aga'i i le 'ausia o le tulaga tutusa fa'amaoni ma gafataulimaina o tagata?
Mo i latou e fou i le aʻoaʻoina mai se vaaiga faʻa-kenera, matou te fautuaina ia Betty Reardon's A'oa'oga mo se Aganu'u o le Filemu i le Va'aiga o Itupa (2001: UNESCO) lea ua avanoa nei mo le download fua. Ose ta'iala sili mo le tu'ufa'atasia o se va'aiga o tama'ita'i i a'oa'oga filemu i la'asaga uma.
Afai e i ai au punaʻoa, mataupu aoaoina, po o tala o aʻoaʻoga mo le filemu ma se itupa vaai mamao, faʻamolemole faʻasoa mai ia matou ina ia mafai ona matou fesoasoani faʻamalamalamaina ma siitia nei taumafaiga ma lo tatou lalolagi lautele.
O loʻo tuʻuina atu i lalo se feʻau mai le Alliance for Global Justice e suʻesuʻeina le aʻafiaga o taua i fafine ma teine. A o tatou suʻesuʻeina mea tutupu i le taimi nei, ia tatou mautinoa e faʻatotonugalemu nei aʻafiaga ia tatou suʻesuʻega faʻapea foʻi ma le felagolagomaʻi i le va o taua, militarism, ma peteriaka. (tj. 3-8-22)
TAUA: HerStory
(Faʻalauiloa mai: Alliance for Global Justice ezine - Fa'amatalaga #4: Mati 8. 2022)
O Mati o le masina o Talafaasolopito o Tamaitai ma o le aso o le Aso Faavaomalo o le Fafine. A o tatou faamanatuina le Masina o Talafaasolopito o Tamaitai, ia tatou manatua le aafiaga o taua i tamaitai ma teine.
O mata o le lalolagi o loʻo i luga o Ukraine ma lana taua ma Rusia. O le Iunaite Setete ma Rusia o loʻo faʻafeagai i luga o le tele o malo-setete o Europa aʻo vaʻaia e Saina. E faitau miliona tagata sulufaʻi o loʻo lolovaia i Polani, Belarus, Baltic states, Romania, ma soʻo se mea o loʻo i ai le folafolaga o le saogalemu.
O taua ma le malo e masani ona faʻatupuina e le lelei mo soʻo se tasi sei vagana ai tagata faʻatau auupega, malo o loʻo maua le teritori ma / poʻo le pule, ma tagata mauʻoa e tuputupu aʻe o latou tamaoaiga e tusa lava po o ai e manumalo pe faiaʻina. Mo isi uma o taua o lona uiga o le oti, manuʻa, faʻaumatia, leiloa, faʻalavelave - ma isi mea. “O fafine ma teineiti e matuā mafatia i le taimi ma pe a uma le taua, ona o le le tutusa o loʻo i ai nei ua faʻateleina ma ua malepe fesoʻotaʻiga lautele, ma atili ai ona latou faʻaleagaina i sauaga tau feusuaiga ma le faʻaleagaina," e tusa ai ma le Failautusi Aoao a Malo Aufaatasi mo le Puipuiga o le Filemu.
Ole numera tele o tama'ita'i sivili ua maliliu ma manunu'a i taua fa'aonaponei. O fafine ua oti a latou tane o le taua ua tuliesea, ua le maua ni tofi, ma ua matitiva. O fafine ma tamaiti o le toʻatele o tagata sulufaʻi i taua. Toso teine, sauaga fa'afeusuaiga ma faiga fa'afeusuaiga e fa'aosoina e taua. O tino o tama'ita'i ose malae o le taua o lo'o tauivi ai 'au fa'afeagai. Ua ave faamalosi fafine ma fa'aaogaina e fai ma pologa fa'afeusuaiga i 'au 'au'auna, fa'apea fo'i e kuka mo i latou ma amoina a latou uta. O lo'o a'afia ma le fa'amoemoe i le HIV/AIDS, ose fasioti tagata fa'agesegese ma tiga. O le toso teine e tu'u ai a'afiaga fa'ale-mafaufau-a-agafesootai e aofia ai le atuatuvale, fa'ailoga tagata, fa'ailoga tagata, ma le tele o taimi, ma'itaga le mana'omia.
E sili atu le a'afia o fafine i fa'ama'i pipisi fa'afeusuaiga, ae maise ole HIV/AIDS, ae maise o le i'uga ole toso teine. Ua afaina i latou ona o le le lava o le tausiga o le soifua maloloina o fanau e avea o se vaega o fesoasoani alofa. Ua fa'atupula'ia le fa'aletonu o tama'ita'i ona o le ma'itaga, fanauina, ma le tiute mo le tausiga o tamaiti, matutua, mama'i ma manu'a. E le maua e fafine mea latou te manaʻomia i taimi o faʻalavelave faʻafuaseʻi.
Ua atili ai ona faaoolima tamaitai Faapeteriaka Faalavelave. E pei o le fa'alavelave fa'alavelave (e pei ona fa'amatala e Naomi Kline), o fa'alavelave fa'aleaganu'u e tupu pe a fa'aogaina e tamaloloa se fa'alavelave e toe fa'amalosia ai le pulea ma le pule i fafine, ma fa'avave ona tape a latou aia tatau. O fa'alavelave fa'atupu fa'alavelave e fa'ateleina ai le mata'utia ma sauaga i fafine. Ona laa mai lea o tamaloloa e fai ma o latou pule ma leoleo. O fa'alavelave fa'ailoga tagata e mulimulita'i i se ala fa'apena; matou te vaʻai i nei amioga faʻasauā agai i tagata faimalaga, tagata e le o ni Kerisiano, tagata LGBTQiA ma isi vaega faʻatauvaʻa. E masani ona tulaʻi mai le Fascism i mala.
I aso nei, e faaopoopo atu i le taua ua lauiloa i Iukureini, o loo iai foʻi feteenaʻiga faaauupegaina tetele i le silia i le 40 atunuu. O feteenaiga faaitulagi e faitau selau. Ua pagatia tamaitai i le lalolagi atoa. Latou te feagai ma luitau tetele i o latou olaga, saolotoga, ma le saogalemu patino.
O a tatou mataupu faavae o le faamasinoga tonu, filifiliga a le tagata lava ia ma le lagolagoina o aia tatau a tagata e faamalosia ai i tatou e tetee atu i taua a le malo ma talepeina peteriaka i ona ituaiga uma, i soo se mea e tupu ai. Ae o lea ua tatou toe i ai, i luga o le augutu o se afi afi i le lalolagi atoa ona o le le taofiofia o le faalauteleina o le Malo o Amerika ma lona solia pea o aia tatau a tagata.
E foliga mai o loo i ai le moni o le faaupuga e faapea “o i latou e le iloa le talafaasolopito e malaia e toe faia.” Pe atonu foi latou te iloa ae ua faatauasoina e miti o le malo po o oa, lotonuu po o le maualuga, peteriaka po o le inoino, tulaga ese po o le na o le faamaualuga. Po'o mea uma o lo'o i luga.