Magnus Haavelsrud, „Edukacja w rozwoju: Tom 3”
Oslo: Arena, 2020
do kupienia na amazon.comWstęp / Przegląd Księgi
W tej pokojowej książce edukacyjnej – „rozwoju” w liczbie mnogiej – inspiruje się szwedzki socjolog Gunnar Myrdal, który – krytykując dominującą myśl ekonomiczną w latach 60. – opisał rozwój jako wzrost wartości w społeczeństwie i na świecie. Ta książka traktuje pokój jako wartość. Zgodnie z najnowszą teorią Johana Galtunga, pokój buduje się poprzez ruchy w górę równości i empatii, a także procesy leczenia przeszłych i obecnych traum w połączeniu z pokojową transformacją konfliktów. Te cechy pokoju można badać we wszystkich miejscach i czasach, od życia codziennego po poziom globalny. Twierdzi się, że energia edukacyjna z dołu i energia polityczna z góry dążą do poszukiwania harmonii – nawet w kontekstach silnego antagonizmu między kulturami i strukturami. Ten dynamizm może znaleźć odzwierciedlenie w krytyce i walce z problematycznymi warunkami kontekstowymi, a także w konstruktywnych pomysłach i planach zmiany tych warunków. Kulturalny głos edukacji ma zatem znaczenie polityczne, wskazując na potrzebę przekształcenia problematycznych – czasem gwałtownych – warunków kontekstowych. W przypadku, gdy takie okoliczności przeważają, działalność pedagogiczna może odpowiadać dostosowywaniem się do status quo – lub stawiać opór. Jeśli taki opór nie jest możliwy w ramach edukacji formalnej, zawsze jest możliwy (o różnym stopniu trudności i niebezpieczeństwa) w edukacji nieformalnej i/lub pozaformalnej.
W części 1 stwierdza się, że edukacja w zakresie rozwoju w kierunku większego pokoju jest tematem o wymiarze transdyscyplinarnym. Zawiera treści sięgające od relacji diadycznych (a nawet wewnętrznego spokoju) po przytłaczające struktury na poziomie globalnym. Cechy mikrokulturowe spotykają się z cechami w strukturach globalnych, a ich relacje mają decydujące znaczenie dla tworzenia bardziej pokojowego rozwoju – angażując aktorów od jednostek po państwa narodowe i globalne korporacje, a także organizacje na dowolnym poziomie/czasie. Rozdziały od 1 do 3 wprowadzają teoretyczne perspektywy edukacji w kierunku rozwoju pokoju, w których złożoność jego istoty nie tylko stawia pytanie, co należy uznać za treści ważne, ale także w jaki sposób treści odnoszą się do różnych form komunikacji i różnych warunków kontekstowych. Dialektyczne relacje między treściami, formami i warunkami kontekstowymi mają kluczowe znaczenie w transdyscyplinarnych metodologiach – których embrionalne korzenie znajdują się w inicjatywach edukacji pokojowej, czego przykładem jest walka z południowoafrykańskim apartheidem, praca społeczna Borrelli wśród dzieci ulicy w Neapolu i całe życie Nomury edukacja zintegrowana wywodząca się z Japonii (rozdział 4).
W części 2 argumentuje się, że zrozumienie relacji między mikro i makro wymaga poszanowania wielu epistemologii zakorzenionych w światach życia ludzi, gdy starają się oni uczestniczyć w rozwoju na rzecz większego pokoju. Światy życia przedstawione w powieściach napisanych przez młodych południowoafrykańskich autorów służą jako przykłady tego, jak ludzie odnoszą się do siebie w procesie transformacji od apartheidu do demokracji (rozdziały 5 i 6). Rozdział 7 podkreśla korzenie obecnych zasad konstytutywnych odziedziczonych po przeszłych imperiach, a rozdział 8 omawia, w jaki sposób nauki społeczne wciąż charakteryzują się wieloparadygmatycznymi napięciami w swoim rozumieniu władzy i wiedzy.
Część 3 zajmuje się polityką i metodologią edukacyjną. Rozdział 9 przedstawia ramy tworzenia polityki edukacyjnej dla partycypacji, demokracji i pokojowego oporu obywatelskiego w warunkach Ameryki Łacińskiej. Rozdział 10 omawia kwestie transnarodowego i neoliberalistycznego kształtowania polityki w edukacji wspieranej przez OECD, a ostatni rozdział ponownie omawia metodologię uczenia się pokoju w świetle teorii pokoju Johana Galtunga.
do kupienia na amazon.comBook Review
przez Howarda Richardsa
Profesor Magnus Haavelsrud, socjolog edukacji z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii, opracował kolejny niezbędny tom swoich esejów na temat edukacji dla pokoju. Oni mają jedenaście lat. Rozdział 1, Ponowne przemyślenie edukacji pokojowej; Rozdział 2, Nauka praktyki praw człowieka; Rozdział 3, Analiza pedagogiki pokoju; Rozdział 4, Trzy korzenie analizy transdyscyplinarnej w edukacji pokojowej; Rozdział 5, Akademia, rozwój i nowoczesność „Inni”; Rozdział 6, Specyfika kontekstu w edukacji pokojowej; Rozdział 7, Uczenie się o warunkach kontekstowych z narracji; Rozdział 8, Władza i wiedza w nauce wieloparadygmatycznej; Rozdział 9, Kompleksowy program rozwoju polityki w zakresie edukacji na rzecz partycypacji, demokracji i oporu obywatelskiego z perspektywy bez przemocy: przypadek Ameryki Łacińskiej; Rozdział 10, Edukacja pokojowa a rzeczywistość; Rozdział 11, Powrót do metodologii uczenia się o pokoju.
Alicia Cabezudo z National University of Rosario w Argentynie jest współautorem Rozdziałów 1 i 9. Oddbjørn Stenberg z University of Tromsø jest współautorem Rozdziału 3.
Rozdziały tej książki, a właściwie całe życie jej autora, są niezwykle wytrwałe w dążeniu do tego, co w istocie jest jednym pytaniem: Co możemy zrobić jako ludzie i jako edukatorzy, mając racjonalne podstawy, by sądzić, że nasze działania będą miały wyniki jakie zamierzamy? Rezultaty, które zamierzamy nazwać pokojem. Pokój jest początkowo definiowany, za Johanem Galtungiem, jako rosnąca empatia, sprawiedliwość, transformacja konfliktów i leczenie traum. Ale to tylko wstęp. Trwa wypełnianie znaczenia tych czterech filarów pokoju i uzupełnianie ich innymi perspektywami.
Pytanie, na które należy odpowiedzieć, brzmi, w jaki sposób edukacja może wspierać i być może inicjować ruchy w kierunku większego pokoju. Kluczowe założenie teoretyczne pochodzi od Pierre'a Bourdieu: obiektywny świat społeczny na przestrzeni czasu dąży do harmonii z subiektywnymi dyspozycjami ludzi (habitus). Podążając tym tokiem myślenia, założeniem ogłoszonym w pierwszym rozdziale jako mającym zastosowanie do wszystkich rozdziałów jest to, że energia edukacyjna z dołu i energia polityczna z góry na przestrzeni czasu mają tendencję do szukania harmonii ze sobą. Edukacja może być siłą napędową zmian.
Inaczej mówiąc, konflikt między kulturą a strukturą będzie trwał tak długo, jak długo to, co zaleca pierwsze, nie jest tym, co opisuje opis drugiego. Po Galtung, edukacja pokojowa może być postrzegana jako trójstronna. Najpierw chodzi o zrozumienie świata takim, jaki jest. Po drugie, chodzi o przyszłość taką, jaka będzie. Po trzecie, chodzi o zmianę przyszłości, aby była bardziej zgodna z tym, co powinno być.
W swoich metodologiach rozumienia lub „odczytywania” świata Haavelsrud i jego współautorzy wiele się uczą z metody kodyfikacji i dekodyfikacji Paulo Freire'a. Nawiązując do samego Habermasa i Freire'a, uważają, że subiektywne światy życia uczących się mają kluczowe znaczenie dla uczenia się moralnego lub, mówiąc bardziej Freire'a terminologią, sumienia. Haavelsrud jest szczególnie zainteresowany „czytaniem” światów życia ludzi, którzy żyją w brutalnych kontekstach, pod brutalnymi dyktaturami i gdzie autorytarne reżimy uniemożliwiają prowadzenie edukacji pokojowej w szkołach i ograniczają ją do nieformalnych placówek edukacyjnych. Jednak rozdział 9 dotyczący polityki edukacyjnej, napisany wspólnie z Alicią Cabezudo, na przykład, ma ogólne zastosowanie do rządów demokratycznych, które zdają sobie sprawę, że przetrwanie i rozkwit demokracji zależą od wyników edukacyjnych, do których przychodzą uczniowie, jak to określił Haavelsrud „obrońcy praw człowieka. ” Edukacja pokojowa łączy się z edukacją o prawach człowieka i edukacją na rzecz demokracji i rządów prawa.
Ważną lekcją praktyczną jest to, że uczenie się uczestniczenia w dyskusjach i wspólnego rozumowania jest ważniejsze niż wnioski, do których można dojść, a które nie. Na przykład, gdybym był nauczycielem w szkole średniej w wiejskim okręgu w czerwonym stanie w USA, ważniejsze byłoby, aby moi uczniowie nauczyli się brać udział w rozsądnych dyskusjach i szanować wkład innych w ich rozwój, niż przyznać, że Biden zdobył więcej głosów niż Trump.
Przewidywanie przyszłości wymaga dożywotniego zaangażowania edukatorów pokoju i przygotowujących ich programów uniwersyteckich, w wiele zagadnień, które są nieustannie dyskutowane w naukach społecznych i przyrodniczych oraz filozofii i metodologii nauki. Wymaga przyjaznych głosów, które uciszył kolonializm. Ale chociaż edukacja pokojowa w zasadzie obejmuje różne paradygmaty i różne perspektywy, nie jest tak, że nic nie jest przewidywalne. Można przewidzieć, że jeśli dominujące obecnie struktury makro nie ulegną zmianie, ludzie sprawią, że ich siedlisko stanie się niezdatne do zamieszkania. Chociaż ta konkretna kwestia nie jest omawiana w tej książce, wydaje się, że ten sam brak edukacji pokojowej, który wyklucza dyskusję na temat innych głównych problemów, przed którymi stoi ludzkość z klasy, wyklucza krytykę sił społecznych powodujących katastrofę ekologiczną. Podobnie, ta sama demokracja uczestnicząca, z którą praktyki edukacji pokojowej na poziomie mikro będą z czasem skłaniać się do tworzenia bardziej egalitarnych, bardziej wolnych i bardziej braterskich struktur makro, sprzyjających stawianiu czoła, swobodnemu dyskutowaniu i racjonalnemu odwracaniu marszu ludzkości ku samobójstwu ekologicznemu. (np. s. 155)
Jej zaangażowanie w dążenie do zmiany przyszłości, aby uczynić to, co będzie bardziej podobne do tego, co powinno być, sprawia, że edukacja pokojowa jest dziedziną normatywną. Pokój jest ideałem. Uczenie pokoju to uczenie ideałów.
Jak mówi Haavelsrud, który z kolei cytuje Betty Reardon: „Edukacja pokojowa jest zatem nie tylko eksperymentem z ideami, ale zawiera cel działania na rzecz transformacji zarówno siebie, jak i świata. Oznacza to „… promowanie rozwoju autentycznej świadomości planetarnej, która umożliwi nam funkcjonowanie jako globalni obywatele i przekształcenie obecnej kondycji ludzkiej poprzez zmianę struktur społecznych i wzorców myślenia, które ją stworzyły”. (s. 185, cytując Betty Reardon, Comprehensive Peace Education: Educating for Global Responsibility. New York: Teachers College Press, 1988. s. x)
Limache, Chile 1 lutego 2021
Howarda Richardsa
